‘Kabinet en RIVM sturen wél aan op strategie van groepsimmuniteit’

Het kabinet en het RIVM moeten duidelijk zijn over de strategie die zij bij COVID-19 willen volgen, stelt KPMG dat een onderzoek in samenwerking met de Vrije Universiteit heeft laten uitvoeren over de voor- en nadelen.

Het kabinet hanteert vooral het begrip ‘maximale controle’ als het gaat om het indammen van het coronavirus, terwijl zowel het RIVM als de GGD’s gezien verschillende interviews en de – tot nu toe – suboptimale opzet van het testen en bron- en contactonderzoek lijken vast te houden aan een strategie van het opbouwen van groepsimmuniteit, stelt KPMG in een persverklaring.

Economie en volksgezondheid
‘Een indamstrategie biedt vergeleken met groepsimmuniteit echter significante voordelen voor zowel economie als volksgezondheid’, zegt David Ikkersheim, arts, bedrijfskundige en partner bij KPMG Health. Ikkersheim: “Een indamstrategie levert in de jaren tot 2022 een bedrag van € 123 miljard op voor de Nederlandse economie. Dit staat gelijk aan 3,1% van het Bruto Binnenlands Product BBP in 2022. Als andere Europese landen ook meedoen met deze strategie loopt dit nog veel verder op. Ook voorkomen we met een indamstrategie mogelijk zo’n 50.000 COVID-19 doden.’

Bron- en contactopsporing waarschijnlijk onvoldoende
Onderzoekers van KPMG en de Vrije Universiteit analyseerde de voor- en nadelen van beide strategieën. Hieruit blijkt onder meer ook dat de huidige test en bron- en contactopsporing waarschijnlijk onvoldoende is om een indamstrategie (Rt <1) te bewerkstelligen. Xander Koolman, gezondheidseconoom bij de Vrije Universiteit: “De huidige opzet levert een daling van het reproductiegetal van 0,15 op, terwijl met het door ons voorgestelde protocol het reproductiegetal met 0,40 daalt. Daarmee kun je duurzaam onder de 1 zitten en zou het virus tot enkele besmettingen per dag terugbrengen. Dit is de beste manier om eventuele toekomstige lockdowns te voorkomen, en het consumenten en producentenvertrouwen terug te winnen”.Eénmalige kans
Koolman constateert dat met het huidige aantal van slechts enkele honderden besmettingen per dag Nederland nú een eenmalige kans heeft om de indamstrategie een succes te maken: “Hierbij is wel een aantal acties noodzakelijk. Het Kabinet, het RIVM en het OMT moeten zich voluit uitspreken voor een indammingsstrategie of ook uitdoven of containment genoemd. Dat is een strategie waarmee de reproductie getal duurzaam kleiner dan 1 is. Belangrijke kanttekening hierbij is dat het gaat om een doelstelling en geen resultaatsverplichting. Hiervoor zijn de onzekerheden rondom het virus simpelweg te groot. Daarnaast gaat Nederland door met het stap voor stap openen van de economie conform de routekaart van het kabinet.”

Protocol aanscherpen
Volgens Ikkersheim is het van belang dat het RIVM het test-, bron- en contactonderzoek protocol aanscherpt. Ikkersheim: ‘Tests moeten realtime online worden ingepland in plaats van via een telefoonnummer. Ook moeten testuitslagen sneller beschikbaar komen, binnen 24 uur, of liever nog binnen 8 uur zoals in andere landen. Van groot belang is ook dat er een uitgebreide informatiecampagne voor publiek en werkgevers wordt opgezet om het belang van testen – juist ook bij lichte klachten – te onderstrepen. En het totale bron- en contactonderzoek moet binnen vier dagen na het aanvragen van de test zijn afgerond en er moet ingezet worden op het opsporen van minimaal 80% van de contacten. Daarnaast is het noodzakelijk de besmettingen uit het buitenland te minimaliseren, zeker in een open economie als de Nederlandse. Je kunt denken aan het verplicht testen van mensen die op Schiphol aankomen en het screenen met behulp van een vragenlijst en lichaamstemperatuur. Nog veel beter is het om de indamstrategie af te stemmen in Europees verband, zodat je dit niet voor Europeanen hoeft te doen.’

Perspectief meenemen
Op donderdag 4 juni is de motie ‘Nut en noodzaak coronamaatregelen’ unaniem aangenomen in de Tweede Kamer. Koolman: “De motie verzoekt het kabinet de bevindingen en resultaten van de maatregelen te bestuderen die sinds de uitbraak van corona zijn genomen. Wij roepen de Tweede Kamer op om ervoor te zorgen dat bovenstaand perspectief wordt betrokken in dit onderzoek.”