Schrijnend rapport over (jeugd)zorg bij Pro Juventus

Pro Juventus sluit 1 maart de deuren. Dat is niet vreemd voor wie een onderzoek naar de (jeugd)ggz-instelling leest, waar kinderen uit de regio Zwolle in behandeling waren. Medewerkers hadden geen VOG, medicijnen werden niet bijgehouden, 39 patiënten zijn van de radar verdwenen, protocollen voor crisis werkten niet en er stonden geen handtekeningen onder behandelplannen. ‘Er was een gevaar voor de patiëntveiligheid.’

Het is 9 januari 2020 als de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd bij Pro Juventus binnen stapt. Het is een bezoek dat volgt op een eerder gesprek en een ontmoeting met de raad van bestuur en raad van toezicht van de organisatie die kinderen en volwassenen in de regio Zwolle psychische hulp biedt. Als de inspectie weer naar buiten gaat en een rapport schrijft is het oordeel schrijnend: ‘Er is een groot risico op tekortkomingen op het gebied van de kwaliteit van de zorg’, valt er te lezen in het inspectierapport dat ZwolleNu heeft ingezien.

Pro Juventus is een instelling die sinds 2009 ambulante gespecialiseerde zorg verleent. Er wordt geestelijke gezondheidszorg gegeven aan jeugdigen tot 18 jaar en aan volwassenen. Er zijn drie locaties: Wijhe, Kampen en Wezep. Cliënten komen uit de hele regio, ook uit Zwolle.

In ieder gesprek dat de inspectie heeft over de situatie bij Pro Juventus valt het woord ‘stuurloosheid’ en daar wordt dan bij verteld dat die toestand al sinds september 2019 duurt.

In ieder gesprek dat de inspectie heeft over de situatie bij Pro Juventus valt het woord ‘stuurloosheid’ en daar wordt dan bij verteld dat die toestand al sinds september 2019 duurt. In gesprekken met personeel blijkt de onrust op de werkvloer. ‘Het personeel geeft aan in toenemende mate ethische dilemma’s te ervaren in het werk omdat zij patiënten beloftes doen die zij (mogelijk) niet kunnen waarmaken. Dat betreft ook het doen van intakes. Het bestuur heeft voor jeugd niet toegestaan dat er een intakestop wordt ingevoerd.’

Het bestuur bestaat uit één persoon die ook nog eens de eigenaar is. Tevens is er een eenhoofdige raad van toezicht. ‘Pro Juventus verkeert in zwaar weer, zowel financieel als organisatorisch. De raad van toezicht heeft de inspectie te kennen gegeven dat zij grote risico’s ziet voor de continuïteit van de zorg. Er is een grote financiële schuld ontstaan waardoor het voor de bestuurder steeds moeilijker werd om zijn taken uit te voeren.’ De bestuurder is tevens eigenaar van Pro Juventus, verhuurder van ten minste twee locaties van Pro Juventus en als psychiater en regiebehandelaar medewerker van de instelling.

Een aantal cliënten heeft geen behandelaar, wat tot gevolg heeft dat er binnen Pro Juventus geen actueel zicht is op hoe het met die cliënten gaat.

De eerste zorg is dat op de locatie Wijhe een aantal cliënten van Pro Juventus uit beeld is geraakt bij de behandelaren. Door het wegvallen van behandelaren en regiebehandelaren en de overname van cliënten van een andere locatie van Pro Juventus, zijn er ten minste 36 cliënten die geen regiebehandelaar meer hebben. Er kan dus geen invulling worden gegeven aan de eindverantwoordelijkheid voor die cliënten. Een aantal van hen heeft ook geen behandelaar, wat tot gevolg heeft dat er binnen Pro Juventus geen actueel zicht is op hoe het met die cliënten gaat. Het voorgaande kan leiden tot grote risico’s voor de patiëntveiligheid, schrijft de Inspectie.

De instelling voert geen patiënttevredenheidsonderzoek uit. In gesprek met de Inspectie uit het personeel zorgen over het vele verzetten van afspraken bij sommige cliënten. Ook zouden er inmiddels patiënten vertrokken zijn, uit boosheid en teleurstelling over de gang van zaken. ‘In dit verband wordt genoemd dat de eigenaar van Pro Juventus een andere organisatie voor jeugdzorg heeft opgericht en dat er ook cliënten zijn die daar naartoe zijn gegaan vanuit Pro Juventus’, tekent de Inspectie op.

Ethische dilemma’s
Terwijl personeel weet dat er storm op komst is, blijven er intakes voor kinderen plaatsvinden. ‘De tweede zorg is dat er voor de afdeling jeugd nog intakes voor nieuwe cliënten worden gepland en uitgevoerd. Dat terwijl niet helder is of, en zo ja wanneer, een behandeling kan starten. Het personeel geeft aan dat dit naast de almaar stijgende werklast ook tot ethische dilemma’s leidt, waarmee tevens de werkdruk stijgt.’

‘De behandelaar van Pro Juventus heeft een nieuwe baan gekregen en mijn zoontje wordt van het ene op het andere moment niet meer behandeld. Wat moet ik nu?’

Die zorg blijkt nu ook gegrond. Pro Juventus houdt per 1 maart op te bestaan en wordt overgenomen. De organisatie zegt zelf in een reactie dat kinderen mee kunnen naar de andere organisatie, mits de behandelaar niet is vertrokken. En daar zit de crux. Een moeder uit Zwolle meldt ZwolleNu dat ze met de handen in het haar zit. Haar 8-jarig zoontje heeft in de zomer een intake bij Pro Juventus gekregen en werd daar ook behandeld. Het sociaal wijkteam in Zwolle heeft een beschikking tot juni 2020 afgegeven. ‘Maar de behandelaar van Pro Juventus heeft een nieuwe baan gekregen en mijn zoontje wordt van het ene op het andere moment niet meer behandeld. Wat moet ik nu?’

De interne controle bij Pro Juventus was ook een reden tot zorg voor de Inspectie. ‘In gesprekken met de ondernemingsraad en de raad van toezicht wordt aangegeven dat de ondernemingsraad moeite heeft haar taak uit te voeren, doordat de bestuurder niet over alle besluiten communiceert, en doordat de bestuurder niet alle besluiten uitvoert. Ook is in ieder geval een lid van de ondernemingsraad ziek gemeld.’

Crisissituaties
De situatie bij Pro Juventus heeft zijn weerslag op de behandelingen. Zo is het opschalen bij crisissituaties een probleem. Er is een protocol voor het opschalen van een crisis, maar de medewerker die de inspectie hierover gesproken heeft, heeft recentelijk geen goede ervaringen met de werking ervan. Het lukte de medewerker niet om op te schalen volgens het protocol, omdat de hoofdbehandelaar (een psychiater) in één geval niet bereikbaar en in een ander geval geen advies gaf en terugverwees naar de regiebehandelaar. In een van de gevallen was ook de crisiscoördinator die volgens het protocol betrokken moet worden, niet beschikbaar.

De personeelsleden die de inspectie gesproken heeft, hebben de afgelopen jaren geen functioneringsgesprek gehad. Het was ze evenmin duidelijk met wie ze dat gesprek dan gehad zouden moeten hebben.

Medicatie
De situatie bij Pro Juventus leidt tot meer zorgelijke conclusies bij de Inspectie. Zo missen er actuele beschikkingen bij de dossiers van de jeugd. Er is niet vastgelegd wie verantwoordelijk is voor welk deel van de behandeling. Er is geen signaleringsplan of een afweging over of er een signaleringsplan nodig is. Instemming of handtekening ontbreken bij behandelplannen, net als risicotaxaties.

‘De inspectie stelt vast dat niet iedere medewerker over een passende Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) beschikt. Dit houdt een risico in voor de patiëntveiligheid.’

Tijdens de gesprekken geeft een medewerker aan dat zij 9 jaar geleden, bij indiensttreding, een VOG heeft moeten overleggen, daarna niet meer. De inspectie stelt vast dat niet iedere medewerker over een passende Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) beschikt. ‘Dit houdt een risico in voor de patiëntveiligheid’, aldus de onderzoekers.

Medicatie
De administratie is op andere belangrijke punten ook onzorgvuldig. Het is bij een aantal dossiers niet duidelijk welke behandelaar verantwoordelijk is voor welk deel van de behandeling. In een dossier ontbreekt het medicatie-overzicht, terwijl er wel medicatie wordt voorgeschreven. Uit de dossiers is niet op te maken of en op welke wijze wordt omgegaan met eventuele risico’s in de behandeling. Signaleringsplannen en risicotaxaties worden niet structureel uitgevoerd. Bij een aantal ontbreekt de handtekening van de cliënt onder het behandelplan, of een andere manier waaruit instemming van de cliënt met de behandeling blijkt.

De raad van bestuur deelt niet alle relevante informatie met de raad van toezicht en legt daarmee onvoldoende verantwoording af aan de raad van toezicht waardoor deze haar taak onvoldoende kan uitvoeren, is de conclusie van de Inspectie.

De inspectie is dan ook van oordeel dat de zorg binnen Pro Juventus niet voldoet aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. De kwaliteit van zorg die geboden wordt op de locaties, is daardoor in grote mate afhankelijk van de individuele opvatting van elke hulpverlener ten aanzien van deskundigheid, professionaliteit, vindingrijkheid en betrokkenheid in de zorgverlening. De raad van bestuur deelt niet alle relevante informatie met de raad van toezicht en legt daarmee onvoldoende verantwoording af aan de raad van toezicht waardoor deze haar taak onvoldoende kan uitvoeren, is de conclusie van de Inspectie.

Bovendien is een cliëntenraad niet operationeel. ‘De bestuurder voldoet hiermee niet aan het organiseren van voldoende inspraak, samenspraak en tegenspraak zoals dit is omschreven in de Governancecode Zorg 2017′, schrijft de Inspectie.

Ook de organisatie van de bedrijfsvoering is onduidelijk voor de inspecteurs. Met ingang van 6 januari 2020 is er een interim-bestuurder aangetreden, van wie de formele status onduidelijk is. Het uittreksel van de inschrijving in de Kamer van Koophandel van woensdag 15 januari 2020 toont geen wijziging van het bestuur. Het is de inspectie niet duidelijk of deze interim-bestuurder formeel de bestuurdersbevoegdheden heeft gekregen. De bestuurder geeft in gesprek aan dat Pro Juventus op dit moment een groot probleem heeft met de personele bezetting. Door de hoge werkdruk, de onduidelijke toekomst en onzekerheid over salarisbetalingen zijn meerdere werknemers ziekgemeld of vertrokken naar een andere werkgever.’

Reactie Pro Juventus
Uiteindelijk is er een overnamekandidaat voor Pro Juventus gevonden, volgens bronnen van ZwolleNu zou het gaan op Inter-Psy dat voornamelijk in de noordelijke provincies actief is. Pro Juventus reageert zelf ook op de ontstane situatie.

‘Jeugdigen die ambulante specialistische hulp krijgen van Pro Juventus, krijgen de mogelijkheid om hun behandeling bij dezelfde behandelaar en zonder wachttijden voort te zetten, indien deze behandelaar nog geen functie elders aanvaard heeft. Deze mogelijkheid ontstaat doordat een andere aanbieder in de regio bereid is behandelaren en cliënten van Pro Juventus over te nemen. Pro Juventus kampte al enige tijd met financiële problemen en zal haar werkzaamheden per 1 maart beëindigen.

Een overeenkomst waarbij zorgcontinuïteit voor alle jongeren is geregeld, is op 17 februari ondertekend door de betrokken partijen: Pro Juventus, het Regionaal Servicecentrum Jeugd (RSJ) IJsselland (inkoper namens alle aangesloten gemeenten) en de bestuurder namens de aangesloten gemeenten. Met deze overeenkomst is een dreigende breuk in de zorgcontinuïteit voor circa 550 jongeren in de regio van de baan. Het garanderen van deze zorgcontinuïteit heeft voor alle betrokkenen steeds voorop gestaan.

De overnemende aanbieder nemen behandelaren, die per 1 maart nog bij Pro Juventus werken, in dienst, zodat voor de meeste cliënten in de praktijk alleen het briefhoofd boven eventuele correspondentie zal veranderen. Niet alleen de cliënten, maar ook het dossier gaan mét de behandelaar mee naar de nieuwe aanbieder.

De behandeling zal voor jeugdigen worden voortgezet op dezelfde locaties. Cliënten die, ondanks de aangeboden voortzetting, een voorkeur hebben voor een andere zorgaanbieder, behouden hun keuzevrijheid. Uiteraard kan in zo’n geval niet worden uitgesloten dat de client op een wachtlijst komt. Tot 1 juni aanstaande staat een projectleider van RSJ IJsselland paraat om alle voorkomende kwesties rond de overgang zoveel mogelijk in goede banen te leiden.

Voor een deel van volwassen cliënten is een soortgelijke oplossing gevonden, helaas niet voor iedereen. Waar mogelijk worden de zorgtrajecten in goed overleg afgesloten en waar nodig overgedragen naar andere zorgaanbieders voor de meest passende zorg. Voor een kleine groep volwassen cliënten wordt nog naar een oplossing gezocht.’

Reacties

  1. Jullie zijn er aardig ingedoken; mijn complimenten! Voor zover ik kan beoordelen was Pro Juventus een vrij frisse en prettige kleine organisatie, die in 10 jaar snel is gegroeid. Juist door die groei – van heel klein tot middelgroot – en de kwetsbaarheid van 1 initiatiefnemer en bestuurder die weinig tegenwicht creëerde, is het nu mis gegaan. Of de situatie rond de zorg tot voor kort echt schrijnend was, waag ik te betwijfelen. Wel wordt duidelijk dat de administratie en coördinatie achter liep, wat op termijn ook tot problemen zou kunnen leiden.
    In elk geval een zaak om nog even verder te volgen, omdat er nogal wat open einden zijn.
    En bedankt voor je reactie Winanda! (hier boven) Ik vond Gosia ook heel fijn.

    1. Thanx voor je reactie! Naar mijn mening deugd dit artikel niet. Projuventus gaf de juiste zorg! Het is grotendeels de overheid die de GGZ kappot maakt! Ten koste van alle cliënten EN de medewerkers van Projuventus!

  2. Ik wil graag even een reactie plaatsen over dit artikel.
    Ten eerste wil ik zeggen dat Projuventus een TOP GGZ organisatie was!!! Hier kreeg je de juiste zorg door betrokken en bekwame hulpverleners! Ze waren allemaal hartelijk en warm! Door hun ben ik zo ontzettend gegroeid! Ik heb nog nooit zo’n fijne organisatie meegemaakt. Ik zat bij Aventijn, de locatie voor volwassenen. Mijn psychiater Gosia Hooijer was/is een geweldige hulpverlener met goede kennis van zaken, hart voor de zaak en met een warm hart.
    Zij zijn allemaal dupe hiervan en geloof mij, het gaat hen ook niet in de koude kleren zitten.
    Wat de inspectie allemaal zegt, vind ik alles behalve belangrijk of helpend. Wat maakt die onnozele handtekeningen nou uit. Je kreeg daar gewoon de beste zorg en begeleiding!!! Daarom maakt mij dit artikel ook boos en verdrietig. Al die lieve en warme hulpverleners die hart voor de zaak hadden worden nu afgeschilderd alsof ze niet deugen. Dit hadden zij ook niet gewild!! Nogmaals, wees niet boos maar leef met ze mee! Projuventus was TOP! En zeer professioneel!
    Beter bestaat niet!! Lees dan de beoordelingen maar op zorgkaart. Die beoordelingen zeggen toch genoeg??? Daar kan de inspectie niet tegenop!!
    Ik wens alle medewerkers van Projuventus Aventijn het allerbeste toe!!

    Hartelijke groet Winanda van der Kolk

Back to top button