Wie krijgt straks in Zwolle nog recht op aangepast vervoer?

In de Zwolse gemeenteraad laaide maandagavond het debat op over de toekomst van het doelgroepenvervoer. De discussie werd aangevraagd door SP en Swollwacht, die stevige kritiek uitten op de plannen van het college. Zij vrezen dat kwetsbare Zwollenaren straks niet meer kunnen rekenen op passend vervoer naar school, werk of dagbesteding.

SP-fractievoorzitter Brammert Geerling verwoordde de zorgen scherp: ‘U schrijft in uw plannen: is het wel logisch dat we juist mensen die meer aandacht nodig hebben apart moeten vervoeren? Pardon? Juist daarvoor bestaat het doelgroepenvervoer. Het college lijkt nu al te denken dat de vraag vanzelf omlaag gaat, maar dat gaat compleet voorbij aan de mensen die van dit vervoer afhankelijk zijn.’ Geerling vond het een wereldvreemde houding en waarschuwde voor ‘wensdenken’ vanuit het stadhuis. Ook Swollwacht was kritisch. Fractievoorzitter Silvia Bruggenkamp: ‘De raadsbrief heeft behoorlijk wat onrust veroorzaakt. Er wordt nu zelfs de vraag gesteld of het logisch is dat mensen worden vervoerd naar school, werk of dagbesteding. Dat soort woorden hebben angst, frustratie en woede opgeroepen bij onze inwoners.’

‘Betekent dit straks dat mensen genoegen moeten nemen met een plek dichterbij huis, ook als die niet passend is?’

In het debat uitten meerdere fracties hun zorgen dat de gemeente in de toekomst mogelijk inzet op het organiseren van onderwijs, werk en dagbesteding dichter bij huis, met als gevolg dat keuzevrijheid verloren gaat. Bruggenkamp: ‘Betekent dit straks dat mensen genoegen moeten nemen met een plek dichterbij huis, ook als die niet passend is?’ De VVD waarschuwde daarnaast voor aanhoudende problemen in de uitvoering: ‘We willen geen kinderen meer die uren wachten en ouders die te laat op hun werk komen door problemen met het vervoer.’

D66: ‘De zorg en voorzieningen die we nu kennen, zijn op termijn niet meer vanzelfsprekend. Dat is een harde, maar realistische boodschap.’

Binnen de coalitie klinkt vooral het geluid dat de gemeente vanwege personeelstekorten en een groeiende vraag realistisch moet zijn over wat haalbaar is. Marco van Driel (D66): ‘De zorg en voorzieningen die we nu kennen, zijn op termijn niet meer vanzelfsprekend. Dat is een harde, maar realistische boodschap.’ Ook de ChristenUnie wees op het grote tekort aan taxichauffeurs en de gevolgen daarvan.

Wethouder Rots: ‘Geen bezuiniging, maar creatief zoeken naar verbeteringen’

Wethouder Gerdien Rots (ChristenUnie) probeerde in het debat de gemoederen te bedaren en benadrukte dat het college niet uit is op bezuinigingen: ‘Elke fractie heeft gezegd dat doelgroepenvervoer van belang is voor inwoners om volwaardig mee te doen. Daar staan we voor, daar blijven we voor staan. We sturen niet op prijs, maar op kwaliteit.’ Volgens Rots is het noodzakelijk om te zoeken naar creatieve verbeteringen, zoals het slimmer combineren van ritten en het mogelijk organiseren van voorzieningen dichter bij huis, ‘maar niet om keuzevrijheid te beperken.’ Ze voegde toe: ‘Inwoners moeten niet denken dat we hun keuzevrijheid gaan beperken. Dat is niet aan de orde. We willen het bestaande systeem juist staande houden, en kijken hoe we het kunnen verbeteren zonder dat de zekerheid uit iemands leven verdwijnt.’

Voorbeelden uit Stadshagen: volle busjes en mogelijke clustering

De wethouder gaf daarbij een concreet voorbeeld uit de praktijk: ‘Ruim 200 leerlingen uit Stadshagen worden dagelijks naar het Oosterenk of de Ambelt vervoerd. Dat betekent een enorme rij busjes door de stad die allemaal dezelfde kant op gaan, richting het speciaal onderwijs.’ Rots stelde dat het interessant kan zijn om te kijken of het vervoer slimmer te combineren is, zodat minder busjes nodig zijn en de verkeersdrukte afneemt. Daarnaast wees Rots erop dat veel leerlingen niet uit Zwolle zelf, maar uit de bredere regio komen. ‘Als er clusters zijn waar veel leerlingen vandaan komen, kunnen we in gesprek met die gemeenten om te bekijken of daar onderwijs of dagbesteding dichterbij georganiseerd kan worden.’ Dat zou kunnen bijdragen aan minder ritten en efficiënter vervoer.

Opnieuw veel onzekerheid

Ondanks de toelichting van de wethouder bleef de onrust onder oppositiepartijen groot. SP en Swollwacht blijven vasthouden aan hun eis voor garanties: het doelgroepenvervoer moet voor iedereen die het nodig heeft, goed georganiseerd blijven. ‘Zekerheid is het belangrijkste, en de wettelijke plicht van de gemeente om het vervoer te organiseren moet altijd voorop staan,’ aldus Geerling wiens partij het eerder ‘beschamend beleid’ noemde. Of de voorgestelde koerswijziging leidt tot daadwerkelijke verbeteringen of juist nieuwe problemen, blijft voor veel raadsleden en betrokkenen voorlopig onzeker.